The Message from the Lungs
สร้างงานศิลป์ด้วยน้ำหมึกจากปอดสิงห์อมควัน
เกือบสามสิบปีแล้วที่องค์การอนามัยโลก (WHO) จัดตั้งให้มีวันงดสูบบุหรี่โลก ซึ่งตรงกับวันที่ 31 พฤษภาคมของทุกปี และทุกปีก็จะมีคำขวัญออกมาสะกิดใจสิงห์อมควันรวมถึงผู้คนบนโลกให้ตระหนักถึงภัยอันตรายของบุหรี่
ปีนี้คำขวัญไม่ได้พุ่งเป้าไปที่สุขภาพของผู้สูบ แต่พูดถึงเรื่องของการรณรงค์ให้หยุดการค้าบุหรี่เถื่อน (Stop illicit trade of tobacco products) เพราะองค์กรหลายแห่งเห็นร่วมกันว่า การลักลอบนำเข้าบุหรี่หนีภาษี ส่งผลให้ปริมาณการซื้อสูง ทำให้การสูบยิ่งเพิ่มมากขึ้นเพราะสามารถหาซื้อบุหรี่ได้ในราคาถูก
ทีนี้หันกลับมามองที่ประเทศไทย เราเองมีกิจกรรมโฆษณาประชาสัมพันธ์ รณรงค์งดสูบบุหรี่อย่างต่อเนื่อง ทั้งบิลบอร์ด ภาพยนตร์ คลิปวิดีโอสั้น แม้กระทั่งภาพน่ากลัวบนซองบุหรี่ แต่ก็ยังไม่ทำให้คนหยุดสูบ
แต่เมื่อไม่นานมานี้มีนิทรรศการรณรงค์งดสูบบุหรี่ที่ลึกซึ้งกินใจมากที่สุดชิ้นหนึ่งเกิดขึ้น ชื่อว่า ‘The Message from the Lungs’ จากความร่วมมือของมูลนิธิรณรงค์เพื่อการไม่สูบบุหรี่, บริษัท บีบีดีโอ กรุงเทพ จำกัด และคณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โดยการสนับสนุนของ สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ที่หยิบจับเอาความน่ากลัวของควันบุหรี่ซึ่งสะสมกัดกินอยู่ในปอดนำออกมาให้เราทุกคนได้เห็นถึงอันตรายของบุหรี่ที่ตกค้างผ่านสิ่งที่เรียกว่า ‘น้ำหมึก’ นั่นเอง
โดยก่อนการจัดแสดงนิทรรศการดังกล่าว คณะผู้จัดทำภายใต้การร่วมมือกับศูนย์ฝึกผ่าตัด‘ภาควิชากายวิภาค คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย’ ได้ร่วมกันสกัดสารสีดำซึ่งเกิดขึ้นจากการสูบบุหรี่เป็นระยะเวลาติดต่อกันนาน ๆ ออกมาจากปอดของร่างกายผู้บริจาคซึ่งเคยสูบบุหรี่ขณะยังมีชีวิต แล้วนำน้ำหมึกดังกล่าวบรรจุลงในขวดหมึก ซึ่งนับเป็นการสร้างหมึกสีดำที่สกัดจากปอดผู้สูบบุหรี่ครั้งแรกของโลก
นิทรรศการครั้งนี้จัดแสดงความเป็นมาของปอดผู้สูบบุหรี่ ตั้งแต่เริ่มสูบจนสิ่งแปลกปลอมเข้าไปทำร้ายปอดจนดำ และนำสารสีดำที่ตกค้างในปอดออกมาสกัดเป็นน้ำหมึก (The Black Lungs Ink)
หลังจากนั้นก็นำหมึกดังกล่าวไปเขียนหรือวาดภาพ เช่น ภาพวาดเส้นเลือดในปอดที่เรียงตัวเป็นข้อความ “Don’t make me Black” เป็นต้น
เมื่อนิทรรศการจบลง แต่กิจกรรมรณรงค์ยังคงมีต่อเนื่อง เพราะหมึกดำทั้งหมดที่สกัดได้กว่า 70 ขวด ถูกแจกจ่ายให้แก่คนดังในวงการสื่อ ทั้งเซเลบริตี้และศิลปินเพื่อให้ร่วมกันผลิตผลงานศิลปะตามถนัด เพื่อเป็นการช่วยกันร่วมรณรงค์เรื่องการงดสูบบุหรี่ โดยเน้นการส่งต่อความหวังดีให้ผู้สูบบุหรี่หันกลับมาตระหนักถึงอันตรายของบุหรี่ที่เกิดขึ้น และเลิกสูบบุหรี่ก่อนที่จะสายเกินไปนั่นเอง
เรื่อง : ฝนธรรม ผลภาค